1 op 5 verkeersdoden is een fietser: gebrek aan verlichting is mee boosdoener 

In 2023 was 20% van de verkeersdoden een fietser¹, en dat percentage is stijgende.  Het gebrek aan zichtbaarheid in het verkeer lijkt daarbij een belangrijke rol in te spelen. Dat blijkt uit een bevraging² van AG Insurance bij 2.000 Belgen. Zo belandde een kwart van de Belgen al in een riskante situatie door zonder fietslicht te rijden. Vooral studenten lijken zich nog te weinig bewust van de gevaren. Bovendien geven 7 op 10 Belgen aan dat de fietspaden in hun omgeving onvoldoende verlicht zijn.  De Belg roept de overheid dan ook op tot actie. 

De verkeersveiligheid voor alle weggebruikers verbetert, behalve voor fietsers. Dat blijkt uit een analyse van verzekeraar AG Insurance van de cijfers van Belgisch statistiekbureau Statbel. De symbolische grens van 100 dodelijke fietsongevallen is sinds 2022 zelfs doorbroken³. Op tien jaar tijd is het aandeel fietsers dat overlijdt ten gevolge van een verkeersongeval gestegen van 10,9% naar maar liefst 20,2% in 2023⁴.  

Gedeelde verantwoordelijkheid 

Onder meer het gebrek aan zichtbaarheid vormt één van de oorzaken van deze negatieve trend inzake fietsongevallen. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt zowel bij de fietser als bij de overheid. Uit de iVOX bevraging van AG blijkt immers dat 1 op 4 fietsende Belgen al in een riskante situatie beland is omdat ze zonder licht in het (schemer)donker reden. 

De fietser draagt dus zelf verantwoordelijkheid, maar ook de overheid lijkt te kort te schieten om voldoende zichtbaarheid op straat te garanderen. 7 op 10 fietsers stellen immers dat de fietspaden in hun omgeving onvoldoende verlicht zijn. In Wallonië (81,6%) blijkt dit een groter probleem te zijn dan in Vlaanderen (66,5%) en Brussel 62,6%). 

Belg roept zelf op tot actie 

Belgen beseffen dat er een tandje bijgestoken moet worden op vlak van zichtbaarheid in het verkeer. Hoewel het ook mee hun eigen verantwoordelijkheid is, roept een overweldigende meerderheid de politiek en het onderwijs op om actie te ondernemen. Zo vindt 88% dat de politie gerust meer en strenger mag controleren op het gebruik van fietsverlichting. Ook roept 92% de overheid en onderwijsinstellingen op om mensen meer te sensibiliseren over het belang van zichtbaarheid in het verkeer. 83% pleit dan weer voor meer initiatieven om fluovestjes en reflecterend materiaal gratis of tegen een lage prijs aan te bieden. 

De onbezonnen student 

Uit het onderzoek blijkt dat vooral studenten (18- tot 27-jarigen) zich nog te weinig bewust zijn van de gevaren van onvoldoende zichtbaarheid. Zo zegt maar liefst 1 student op 5 dat hij/zij zich in het (schemer)donker niet onveilig voelt zonder fietsverlichting. Bovendien vindt 1 student op 4 strengere politiecontroles niet nodig. 

Om deze groep bewust te maken van de gevaren van een gebrek aan zichtbaarheid, organiseerde AG Insurance de sensibiliseringsactie “Goed Gezien” tijdens twee van de grootste studentenevenementen van het jaar: de 24 uur van de fiets in Louvain-la-Neuve op dinsdagavond en de 24 urenloop in Leuven, gisterenavond. Teams deelden 20.000 gratis sets van fietslichtjes uit om zo het belang van zichtbaarheid op de fiets onder de aandacht brengen. Ook het makelaarsnetwerk van AG draagt bij aan de actie. In totaal zullen er maar liefst 100.000 sets fietslichtjes worden uitgedeeld aan de Belgische fietsers.

Edwin Klaps, Managing Director Broker Channel & Non-Life Development: "44% van de Belgische fietsers begeeft zich meermaals per week in het (schemer)donker. Bij studenten is dit 55%. We weten dat fietsen in deze omstandigheden extra gevaarlijk kan zijn. Terwijl de meeste fietsers het belang van zichtbaarheid inzien en oproepen tot meer initiatieven van de overheid en het onderwijs, merken we een veel lagere sense of urgency onder studenten. Met onze actie willen we ook deze groep mee aan boord krijgen. Als verzekeraar is het mee onze taak om te sensibiliseren op het vlak van verkeersveiligheid.”     

¹ 501 mensen verloren het leven op onze wegen in 2023 

² Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van AG Insurance tussen 9 en 19 september 2024 bij 2000 Belgen die zich al eens verplaatsen per fiets*, representatief op taal, geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 2000 Belgen bedraagt 2,13%.  

³ Eerder positieve evolutie van de verkeersveiligheid, behalve voor fietsers 

⁴ https://bestat.statbel.fgov.be/bestat/crosstable.xhtml?view=ff96ceb6-8dc7-414c-82d5-99d8b0dc6b4d